Buz pateni sporunda neler önemli? Bu yazıyı yazarken gerekse kişisel görüşlerime değineceğim gerektiği yerde de jurinin de önemsediği noktalara değineceğim.
Öncelikle puanlama sisteminde de belirtilen gibi iki önemli tema var. Biri Teknik diğeri Artistik. Teknik şeyler zaten belli. Son yıllarda seviye oldukça yükseldi. Atlayışlarda; erkeklerde Quad yani 4lülere kadar çıkıldı, kadınlarda ise bir çok sporcudan 3A lar gelmeye başladı.
Tamam bunlar harika ama bir sporcu kendisini geliştirmek ve bu sporu tam olarak sunmak için nelere dikkat etmeli, neler yapmalı?
Bence ilk iki en önemli şey bu sporu ne kadar sevip sevmediği ve ailesinin ne derecede desteklediğidir. Eğer aile de bu spor içinde bir şekilde ( bilgisel, yarışmalarda onla giderek , orada bulunarak desteklemek veya eski sporcu olarak) yer alıyorsa bu durum sporcuyu kesinlikle çok olumlu bir şekilde etkiliyor. Verdiği değer ve saygı da diğer iki önemli nokta. Çünkü sevgisi ve saygısı sağlam bir temeldeyse en doğru adımları atmak için uğraşacaktır. Bu nedenle de zorlamayla başlamamalı bu spora. Kendi isteği içinde yoğun olarak olmalı ve saygı mutlaka olmalı; spora, sporculara hem de çalıştırıcılarına.
Savaşçı ruhlu olmalı, disiplinli olmalı. Disiplini belli bir düzeyde tutabilmek için kesinlikle psikolojik destek de almalı. Bu gerçekten çok önemli bir detay. Çünkü onca yoğunlukta, hayatıyla spor stresi birleştiğinde gencecik bireylerin baş etmesi çok zor. Hele bir de aile bazı konulardan farkında olmadan baskı uyguluyor ise gerçekten çok yıpratıcı. Çocuklarınız eğer bu sporla ilgileniyorsa lütfen iyi bir psikologla düzenli görüşmelerde bulunun. Ama psikologlarla görüşme esnasında çocuğunuz ayrı tek başına görüşsün, siz sonradan görüşün psikologla. O size söylenmesi gerekenleri söyler mutlaka. Bu konularda çocuğunuza asla baskı yapmayın.
En önemlilerden bir diğer nokta da bedeni esnek olmalı. Esnek olan bir bedeni daha da geliştirmek için de bale, plates, kondüsyon çalışmalarını düzenli olarak yapmalı , sürekli düzenli bir spor yaşantısına sahip olmalı. Bu sebeple eğer imkan varsa beden sağlığı için ne gerekiyorsa yapılmalı ( yani düzenli masajlar, spor merkezlerindeki uygulamalar gibi.. )
Jest ve mimikleri yansıtabilmesi önemli; bu konuda kadınlarda Zarafet, erkeklerde ise uygun beden yapısı ile esnek olabilmek devreye giriyor. Buzdaki bir sunumda presentations dediğimiz sunum kısmını yani artistik kısmını yansıtırken (uygularken) beden dilini kullanmak önemli ama bu sadece kolları yukarı aşağı kaldırıp savurmak ya da bükmek demek değildir. Müziğin ritmine göre veya müziğin hissiyatına göre, yani anlattığı konuya göre beden diline uygulamak ve onu izleyiciye iletme becerisidir. Aynı şekilde bu sunumu adım dizileri kısmında da sporcunun seviye becerisine göre yansıtabilmesi de önemlidir. Juriler bunları hep puanlamada, skating skills denilen bölümde, detaylı bir şekilde puanlandırmaktadır ve 10 üzerinden puanlandırmalar yapılır.
Öte yandan bir diğer önemli durum kıyafet seçimidir. Kıyafet asla küçümsenmemeli. Vücuda oturacak, tam anlamıyla uygun beden olması önemli olduğu kadar seçilen müziğin yansıttığı renk ve temayla uyumlu olabilmelidir. Ayrıca bir de sporcunun yaşına da uygun olması bence önemli bir detay yine.
Sporcu kayarken , sunumunu yaparken göz teması da çok önemlidir. Bu konuda aklıma hep Evgeny Plushenko geliyor. Sunumunu en iyi şekilde yaparken seyircilerle de, juriyle de göz temasını hiç kesmez, seyirciyi etkileyip alkışlarla destek alır, juriyi de bakışlarındaki keskinlik ve kendine güveni, duruşunu en iyi şekilde yansıtırdı. Bu noktada vurgulamam gereken şey seyirci ile bağ kurabilmek.. Çoğu sporcu ne yazık ki bu durumu önemsemiyor. Ama seyirci desteği her zaman sporcu için moral desteği ile birlikte enerji gücünü verir. O enerji de jumplara ve sunuma kesinlikle pozitif olarak yansıma yapar. Çünkü bir sporcu psikolojik olarak çabuk dağılmaya yatkınsa, yapılan hatalara takılı kalabiliyorsa, seyirci desteğini eline alabildiği taktirde kendi psikolojisini de hızla düzeltip, savaşçı ruhunu kazanarak, sunumunu toparlayabilir. Bir de vurgulamam gereken nokta seyirci demişken, sporcunun yenilikçi olması gerektiği de bir başka ince detaydır. İzleyici bir sporcudan her sene yeni ve özgün programlar bekler, ve bunu da aldığı zaman o sporcuya verdiği değeri artar ve bu değeri de sporcuya mutlaka bir şekilde geri bildirimini yapar.
Buz üstündeki süreciniz dışında sosyal hayattan kopmamanız da kendi ruh sağlığınız için ve adaptasyon eksikliği yaşamamanız için en önemlisi de tükenmişlik hissetmemek için çok önemlidir. Lütfen sporculara bu konuda belli programlar hazırlayın. Buzdan uzak kalacak , sadece sevdiği diğer şeylere de odaklanacak zaman dilimleri mutlaka olmalı. Bir de evde de mutlaka kondüsyon çalışabileceği ya da spin geliştirebilen dönüş aletlerinden vb. lerinden olması sporcu için kesinlikle faydalı olur ve yapmak istediği zaman yine evde de kendini geliştirmeye devam eder.
Out ice veya Off Ice dediğimiz buz dışı zamanı dönemlerinde yenilen içilen her yemeğe çok dikkat edilmelidir. Beden yapısını bozmamak, aşırı kilo vermemek veya hızlı kilo alımını engellemek için düzenli bir diyetisyen kontrolü de sporcu için çok faydalı olur. Hem kendisi bu sebeple strese girmez hemde sağlıklı ve düzenli beslenerek yiyecek kısmındaki hormonel beklentileri de eksiksiz tamamlar. Bu konuda hafife alınmamalıdır çünkü ergenlik döneminde sporcular maalesef bedensel değişimleri çok hızlı yaşıyorlar ve çoğu zaman farkına varamıyor ne kendileri ne aileleri. Ama düzenli bir psikolog dönemi yaşıyorsa onlar fark edip bu konuda uyararak bu alanda da gerekli düzenlemeleri sağlar. Buz pateni sporunda özellikle kadınlarda hızla değişen beden bireyi çok zorladığı için Anoreksi hastalığı fazlasıyla yaygınlaşmıştır ve benzer hastalıklarda yine sporcularda gelişebiliyor ne yazık ki. Bu nedenle düzenli bir diyetisyen kontrolü de başarıya giden yolda önemli rol oynar.
Son olarak tabii ki sizi çalıştıran eğitmeniniz o kadar çok önemli ki.. Bu konuda sabit düşüncelere takılıp kalmamalısınız ve eğer imkanınız var ise tek bir çalıştırıcıyla değil tekniği iyi olan bir çalıştırıcı, programı detaylıca hazırlayabilecek iyi bir koreograf, arka planda kondüsyon çalışmalarınızı iyi ve düzenli yapabilmeniz için ayrı bir eğitmen gerekmektedir. Bunları seçerken de ülke kısıtlamasına lütfen gitmeyin. Bunlar çok iyi gözlemler ve doğru bilgi edinmelerle seçilmelidir. Çünkü tek bir eğitmende bu detayların hepsinin olması çok zor. Tabii bunların hepsi ayrı birer masraf ama iyi olmak istiyorsanız kesinlikle gereken masraflardır. Sonuçta üst sıralar ve madalyalar hiç de kolay kazanılmıyor. Bütün bu masraflar için sponsor bulabilme imkanınız da olur ise ne mutlu size. Ülkemizde yani Türkiye' de bu konu maalesef bu spora verilmeyen değer, ve yeterli olmayan ilgi nedeniyle çok sıkıntıda. Ama eğer çevrenize güvenenlerdenseniz mutlaka iyi bir sponsor bulun ve onların tanıtımı için de elinizden geleni yapın.
Bütün bunlara baktığımızda evet bu spor zor bir spor, maddi manevi yükümlülükleri çok fazla ve gerçekten öylesine yapılacak bir spor olmamalı. Önemsemeyen, gerçekten bu spora değer vermeyen bireyler bence hiç başlamamalı. Bu spora olan sevgi ve saygı gerçekten en önemli iki temel unsur. Bu konularda ne demek istediğimi daha iyi anlamak istiyorsanız; Saygı konusunda : Yuzuru Hanyu , presentations yani skating skills deki başarılarından dolayı Misha GE , seyirci ve juri ile göz teması konusundaki mükemmelliği açısından Evgeny Plushenko' nun videolarını incelemelisiniz ama puanlama bitene kadar izleyin derim çünkü o zaman ne demek istediğimi daha iyi anlarsınız.
Okuduğunuz için teşekkürler..
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder